Célestin Freinet: pour la vie, par la vie, par le travail

Omschrijving

Célestin Freinet was een Franse onderwijzer met een heldere visie: kinderen leren het beste als leren betekenisvol is. Zijn onderwijs moest aansluiten bij het echte leven. Geen lesjes uit boeken, maar onderzoeken, samenwerken, praten, schrijven en handelen. In dit artikel lees je meer over zijn ideeën en waarom die ook vandaag nog waardevol zijn.

Freinet werd geboren in 1896 in Frankrijk. Hij wilde onderwijzer worden en behaalde zijn diploma in 1914. Maar in datzelfde jaar brak de Eerste Wereldoorlog uit. Freinet moest als soldaat vechten en raakte zwaargewond aan zijn longen. Jarenlang moest hij herstellen. Na de oorlog begon hij met lesgeven in Bar-sur-Loup. Daar zag hij dat de schoolgebouwen slecht waren en dat kinderen weinig aandacht hadden voor de lessen. Freinet besloot het anders te doen. Hij ging wandelen met zijn leerlingen, praatte met ze over wat ze zagen en maakten, en liet ze daarover schrijven. Zo ontstond zijn idee van de ‘école buissonnière’, letterlijk: de spijbelschool. Leren buiten, in de echte wereld.

Onderwijs voor het volk
Freinet was lid van progressieve bewegingen en trok veel op met linkse denkers. Hij geloofde in onderwijs voor het volk. In de jaren twintig kreeg hij inspiratie van andere pedagogen zoals Decroly en Cousinet. Hij werd lid van de New Education Fellowship, een internationale organisatie voor vernieuwend onderwijs. In zijn lessen zocht hij naar manieren om kinderen actiever te betrekken. Hij liet ze zelf teksten schrijven en drukken. Zo ontstond de bekende Freinet-drukpers. Kinderen konden hun eigen verhalen delen met de klas. Ook voerden ze correspondentie met andere scholen. Op die manier leerden ze communiceren en samenwerken. Freinet vond dat kinderen niet alleen leerstof moesten opnemen, maar ook zelf moesten denken, handelen en zich uiten. Hij schreef veel over deze ideeën, ook in linkse kranten en tijdschriften. Hij sprak zich uit voor een opvoeding die kinderen weerbaar maakte en voorbereidde op het echte leven.

Botsing met de autoriteiten
In 1930 werd Freinet schoolhoofd in Saint-Paul-de-Vence. Zijn aanpak trok veel aandacht. Er kwamen bezoekers uit binnen- en buitenland naar zijn school. Maar niet iedereen was blij met zijn methodes. De burgemeester en sommige ouders vonden hem een gevaar voor de orde. Ook omdat Freinet communistische sympathieën had.