Wat jij voelt, voelt de groep

Omschrijving

Als een kind jouw rust nodig heeft om zich veilig te voelen, dan moet jij eerst weten hoe je er zelf bij zit. Hoe voel jij je vandaag? Ben je gehaast, vermoeid, gespannen? Of juist kalm en aanwezig? Wat jij voelt, blijft niet bij jou. Baby’s hebben nog geen stevig prikkelfilter. Dat maakt ze extra gevoelig voor jouw stemming.

De praktijk van alledag
Stel je voor... Je hebt net een baby in slaap gewiegd. Het duurde even: wiegen, sussen, wachten tot hij zich kon overgeven. Nu ligt hij eindelijk. Stil. In de groepsruimte ruikt een andere baby naar poep. Je pakt hem op voor een schone luier. In je ooghoek zie je een dreumes op het lage kastje klimmen. Je bent net op tijd.
Op dat moment stapt een collega van de peutergroep binnen. ‘Kunnen jullie vandaag de was doen? Het is bij ons echt even chaos.’ Je wil antwoorden, maar je hoort ineens gehuil. De baby in de slaapkamer is alweer wakker. Je kijkt op. Je collega is net op de gang in gesprek met een ouder. Jij bent alleen. En je voelt het: je wordt alle kanten opgetrokken. Je wil voor elk kind zorgen. Rust brengen. Aanwezig zijn. Maar je hoofd zit nu al vol. En de dag is nog maar net begonnen.

Wat baby’s nodig hebben
Baby’s ervaren emoties, net als wij: blijdschap, onrust, nieuwsgierigheid, frustratie. Maar ze kunnen die gevoelens nog niet reguleren. Daar hebben ze jou voor nodig. Jouw rustige aanwezigheid helpt hen kalmeren. Niet door alles op te lossen, maar door er gewoon te zijn.
Een baby huilt. Je pakt hem op. Je stem is zacht. Je maakt oogcontact. Misschien zing je een liedje of wiegt wat heen en weer. Je lijf, je blik, je ademhaling. Alles in jou zegt: ‘Ik ben er. Jij bent veilig.’ Dat is co-regulatie: een kind ondersteunen bij emoties die het nog niet kan dragen. Als jij met aandacht beschikbaar bent, komen kinderen tot rust. Ze zoeken geen oplossingen, ze zoeken jou. Maar als jij er niet echt bent, als je gehaast bent, afgeleid of vol in je hoofd, dan voelen ze dat meteen. Een baby begint te wiebelen, een ander gaat huilen. Sommigen zoeken je op, trekken aan je, klampen zich vast. En voordat je het weet, reageert de hele groep. Want kinderen voelen niet alleen jou, maar ook elkaar. Juist dán hebben ze je nodig.

Hoe zit jij erbij?
Kinderen spiegelen wat jij uitstraalt. Je stem, je houding, je blik, je tempo. Het telt allemaal mee. Daarom is het belangrijk dat je jezelf kent: hoe jij reageert op drukte, prikkels en chaos. Iedereen zoekt rust op een andere manier. De een in orde, de ander in contact. Sommigen voelen spanning bij rommel, anderen bij stilzitten. Dat is niet goed of fout, maar het helpt als je het herkent. Zodat je kunt kiezen: reageer ik nu vanuit mezelf, of vanuit wat dit kind nodig heeft? 

Kindgericht of taakgericht?
Je wilt de tafel schoonmaken. Een baby begint te huilen. Je moet iets noteren. Een dreumes vraagt jouw aandacht. Alles lijkt tegelijk te komen. Wat doe je eerst?
Op zulke momenten moet je kiezen. Tussen wat er moet gebeuren, en wat een kind nú van je nodig heeft. Dat is niet altijd makkelijk. Want iets laten liggen voelt vaak ongemakkelijk. Je weet: er ligt werk te wachten. Er is altijd iets dat nog moet. Die spanning voel je in je lijf. Je tempo schiet omhoog. Je adem versnelt. En kinderen merken dat. Gelukkig hoef je die keuzes niet alleen te maken. Kindgericht werken lukt beter wanneer je samen afstemt. Zie de tips hieronder.