H6. De maatschappelijke rol van kinderopvang

Omschrijving

Kinderopvang moet kwaliteit bieden. Daar zijn we het allemaal grondig over eens. Over wat dit betekent, zijn we het wellicht heel wat minder eens. Kwaliteit is een te belangrijk begrip om er een lege doos van te maken, maar dat is net wat dreigt te gebeuren als we er om het even wat onder verstaan. Daardoor dreigt het een term te worden die eerder verwarring schept, dan verhelderend werkt. In dit artikel willen we het kwaliteitsbegrip een bodem geven. Dit kan alleen als we de maatschappelijke functie van kinderopvang in de huidige samenleving omschrijven. We zien daarbij drie deelfuncties: een economische, een educatieve en een sociale. Nadat we deze drie functies geschetst hebben, stellen we dat kwaliteit vooral te maken heeft met de mate waarin de kinderopvang zijn functies met elkaar verzoent.

6.1 De economische functie
Kinderopvang heeft een duidelijk economische functie. Daar kan nauwelijks twijfel over bestaan. Vanaf zijn ontstaan was de kinderopvang onder meer bedoeld om betaald werk voor vrouwen mogelijk te maken. In de jaren zeventig streden feministische groeperingen terecht voor gelijke kansen voor vrouwen en mannen. Er waren steeds meer hoger geschoolde vrouwen die het recht op arbeid opeisten. Vandaar dat zij ook meer kinderopvang eisten. Dit is meteen de kern van de economische functie van kinderopvang. Door collectieve voorzieningen maakt de overheid het mogelijk dat mannen én vrouwen hun leven als ouder kunnen combieren met een loopbaan. En dat is meteen een eerste belangrijk aspect van de economische functie: het creëren van gelijke kansen voor mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt.