H3. Kinderopvangbeleid in Vlaanderen: groei en ontwikkeling

Omschrijving

Dit hoofdstuk begint met een beschrijving van de verschillende vormen van kinderopvang in Vlaanderen. Daarna bespreken we de rol van Kind en Gezin binnen de kinderopvang. De Vlaamse kinderopvang is in korte tijd sterk veranderd. Het aanbod is aanzienlijk uitgebreid, maar toch is er niet altijd en overal voldoende opvang. De opvang is geen standaardproduct meer, er is meer en meer diversificatie in het aanbod. Verder schetsen we enkele belangrijke ontwikkelingen: het Lokaal Beleid Kinderopvang, kwaliteitsbevordering naast kwaliteitscontrole en de noodzaak tot competentieverhoging en professionalisering. We besluiten dit hoofdstuk met de hoofdlijnen voor het kinderopvangbeleid, dat op drie niveaus vorm dient te krijgen: Vlaams, lokaal en op het niveau van de individuele opvangvoorziening.

3.1 Soorten kinderopvang
We schetsen hier de zes soorten kinderopvang in Vlaanderen. 

Een aangesloten onthaalouder
Een onthaalouder (ofwel gastouder) aangesloten bij een erkende dienst voor opvanggezinnen vangt kinderen bij hem of haar thuis op. Deze dienst selecteert, begeleidt, bewaakt de kwaliteit van de onthaalouders en brengt ouders met hen in contact. De dienst zorgt ook voor de opleiding van de aangesloten onthaalouders en bepaalt zelf de inhoud en de duur van opleidingen en bijscholing. Kind en Gezin subsidieert de diensten voor opvanggezinnen en controleert hun functioneren. De dienst vergoedt de aangesloten onthaalouders. Aangesloten onthaalouders hebben sinds april 2003 in België een eigen sociaal statuut. Door dit statuut krijgen onthaalouders sociale rechten alsof ze werknemers zijn: kinderbijslag, ziekte- en invaliditeitsvergoeding, beroepsziekten, arbeidsongevallenverzekering, pensioen en een eigen vorm van werkloosheidsvergoeding als kinderen buiten de wil van de onthaalouder niet kunnen worden opgevangen. De onthaalouders zijn niet met een arbeidsovereenkomst verbonden met de dienst. De onthaalouder kan zelf vakantiedagen bepalen, krijgt geen eindejaarspremie of vakantiegeld. Een aangesloten onthaalouder mag maximaal acht kinderen gelijktijdig opvangen (de eigen jonge kinderen meegeteld). Aangesloten onthaalouders bieden opvang voor baby’s en peuters. Meer en meer is er ook een aanbod voor kleuters en lagere schoolkinderen, kinderen die extra zorg nodig hebben (de zogenaamde inclusieve opvang) en/of anderstalige kinderen. Ook flexibele, dringende of onverwachte opvang kan tot de mogelijkheden behoren.