Wat heeft Europa met voorzieningen voor kinderen te maken? Op het eerste gezicht niets, want kinderopvang is een bevoegdheid van de nationale staten (zoals in Nederland) of van de regio’s of deelstaten (zoals in België). Maar in dit artikel zullen we trachten aan te tonen dat dit niet betekent dat Europa geen invloed heeft gehad op de kinderopvang van de lidstaten. Eerst gaan we na welke acties er op Europees vlak in verband met kinderen werden opgezet en in het tweede deel van dit artikel onderzoeken we welke impact het Netwerk kinderopvang van de Europese Commissie heeft gehad op de Vlaamse kinderopvang.
2.1 Europese acties
Als we over Europa en het kinderopvangbeleid spreken, moeten we eerst een duidelijk onderscheid maken tussen de rol en de bevoegdheid van de twee belangrijkste Europese instituties: de Raad van Europa en de Europese Unie (EU). De Raad van Europa zetelt in Staatsburg en telt 45 leden (ter vergelijking: de EU telt er 25), waaronder 21 leden uit Centraal en Oost-Europa.22 De Raad werd opgericht om de mensenrechten, de parlementaire democratie en de rechtsstaat in Europa te verdedigen. Daarnaast is het de bedoeling van de Raad om wettelijke en sociale reglementeringen van de verschillende staten op elkaar af te stemmen en om een bewustzijn van Europese identiteit, gebaseerd op gezamenlijke waarden, vorm te geven. Elk individu van de 45 lidstaten heeft fundamentele rechten, gebaseerd op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens dat reeds in 1953 in werking trad. De Raad heeft in tegenstelling tot de EU geen wet- en regelgevende functie, maar een strikt adviserende rol.