Emotieregulatie

Omschrijving

De Emowijzer is een speels en laagdrempelig hulpmiddel om op gemakkelijke wijze met een kind in gesprek te gaan over wat het voelt in een sociaal-emotioneel uitdagende context. Daardoor leert het kind te vertrouwen en te verbinden.

Het is het einde van een warme week, en de kinderen komen met rode gezichten luidruchtig de bso binnen. Dan barst de bom. Ruzie! Je wijst deze kinderen een plek om even te kalmeren, want je weet dat wanneer de emotionele grens eenmaal gepasseerd is, kinderen zo vol zitten dat zij door alle emoties even geen nieuwe informatie meer kunnen opnemen (Pont, 2014).

Af en toe boos zijn, is menselijk
Wanneer de emoties zijn gezakt, komen deze kinderen ook aan tafel en wordt de Emowijzer erbij gepakt. Al schommelend vertellen de kinderen hoe hun dag was en wat ze daarbij voelden. Doordat ze het gebruik van de Emowijzer gewend zijn, weten zij dat het menselijk is om af en toe boos te zijn dus hebben zij geen last van schaamte daarover. Het lukt de kinderen daardoor gemakkelijker om terug te kijken op hun boosheid van zojuist en te praten over wat ze voelden. Te begrijpen waarom zij boos waren. Hun behoefte daartoe te verwoorden. Te begrijpen dat hun gedrag niet zo handig was. En zich voor te nemen hoe het in het vervolg iets handiger kan. Dát is emotieregulatie, en dat is waar de Emowijzer goed bij kan helpen.

Jezelf sturen en in balans brengen
Wat is emotieregulatie, wat is het belang hiervan voor kinderen en wat is de onmisbare rol van de pm’er hierin? Emotieregulatie is de poging om invloed uit te oefenen op welke emoties je voelt, wanneer je die voelt en hoe je deze emoties kunt uitdrukken en ervaren (Braet e.a. 2025). Waardoor je je emoties leert begrijpen, jezelf leert sturen en in balans brengen. En dat is onmisbaar voor de sociaal emotionele ontwikkeling, die een doorslaggevende factor is in het geluk van kinderen (Pont, 2014).

Emoties ondertitelen
Voor het leren over emoties, deze voelen, begrijpen en benoemen, hebben kinderen onder andere een veilige omgeving nodig, responsieve volwassenen en een passend taalaanbod. Zij leren taal door het taalaanbod uit hun omgeving. Zeker bij zoiets complex als emoties is het voor kinderen steunend en bemoedigend als volwassenen ‘ondertitelen’ welke emotie zij bij een kind denken waar te nemen. ‘Het lijkt erop dat je je machteloos voelt, klopt dat?’ Voor kinderen jonger dan 7 jaar is nadenken over hun emoties en hun gedrag nog best lastig, vanaf hun 7de levensjaar kunnen kinderen abstracter denken en daardoor beter reflecteren over zichzelf (Pont, 2014).