De Jurist - Wensenlijst

Omschrijving

Nu de verkiezingen achter ons liggen en het land in een collectieve wachtkamer zit tot er ergens in Den Haag een nieuw kabinet uitrolt, doemt de vraag op wat er met de kinderopvang gaat gebeuren. Komt er visie? Komt er beleid? Of krijgen we weer vooral meer regels, omdat de beleidsmakers anders bang zijn niets te doen? In deze bijdrage daarom mijn vragen, twijfels en, vooruit, mijn verlanglijst.

1 Waar hoort de kinderopvang eigenlijk thuis? 
Een stevige vinger in de pap in de kabinetsformatie heeft D66, de party crashers die altijd al bij het onderwijsfeestje wilden horen. Dus komen deze vragen weer bovendrijven: is kinderopvang een arbeidsmarktinstrument of een onderwijsinstrument? Moeten wij opvang bieden zodat ouders kunnen werken? Of moeten wij jonge kinderen, álle jonge kinderen, een sterke basis geven, ongeacht of papa en mama fulltime werken?
Het idee om de kinderopvang onder te brengen bij het ministerie van Onderwijs is niet nieuw. Thomas van Huizen van de Universiteit Utrecht pleitte er onlangs nog voor in het economenblad ESB. Ik zie dat wel zitten. Maar dan heb ik ook een wensenlijstje, een realistisch verlanglijstje. En dit is geen Sinterklaasfantasie.

2 Een landelijke inspectie, alstublieft.
De huidige inspectie is eigenlijk meer een circus dat we ‘toezicht’ noemen. De verschillen tussen gemeenten zijn inmiddels zo groot dat we ons als landelijk adviesbureau soms afvragen of we niet stiekem in twintig verschillende landen opereren. 
De ene GGD houdt zich keurig aan de wet, de andere verzint er een schepje bovenop ‘voor de zekerheid’. En weer een ander begint ineens te oreren over verbintenissenrecht, vennootschapsstructuren of het fiscale lot van een STAK. Allemaal domeinen waar de toezichthouders geen mandaat voor hebben, geen opleiding voor hebben genoten en meestal ook geen idee van hebben. Daarom pleit ik voor een landelijke inspectie die de kwaliteit verhoogt, rechtsgelijkheid herstelt, lokale politieke agenda’s uit het toezicht filtert én eindelijk duidelijk maakt dat de Wet kinderopvang in Groningen hetzelfde moet betekenen als in Gouda. Geen buitensporige wens.

3 Het commerciële speelveld: laten bestaan of demoniseren?
Op LinkedIn buitelen de meningen over elkaar heen. De commerciële kinderopvang zou een soort financiële vampier zijn, de maatschappelijke variant een warm bad. Maar onderzoek na onderzoek laat zien dat er geen kwaliteitsverschil is tussen commerciële en maatschappelijke aanbieders. En de winst? Die is niet excessief.
Sterker nog: private equity partijen keren vrijwel nooit dividend uit tijdens de looptijd van hun investering. De winst zit in de verkoop van de onderneming, precies zoals bij iedere andere ondernemer in Nederland. Ondertussen laten particuliere scholen in het onderwijs al jaren zien dat betere resultaten en commerciële modellen prima samengaan. Maar goed, nuance scoort nu eenmaal minder lekker in talkshows.