Werken aan welbevinden - Evalueren door observeren
Omschrijving
Welbevinden? Kunnen jullie daar geen andere term voor verzinnen? Die vraag werd ons regelmatig gesteld toen we een jaar of vier geleden dit begrip introduceerden als een van de graadmeters voor kwaliteit in de kinderopvang. Men vond de term ouderwets en weinig tot de verbeelding spreken. Nu niet meer: in kindercentra is men eraan gewend geraakt het werk te beoordelen in termen van het effect ervan op het welbevinden van de kinderen. ‘Voelen de kinderen zich bij ons in de groep prettig en op hun gemak?’ ‘Hoe kunnen we daaraan bijdragen?’
Het zijn vragen die leidsters zichzelf regelmatig stellen. Wij hebben een instrument gemaakt waarmee leidsters deze vragen kunnen beantwoorden. Ze observeren de kinderen een voor een, ze observeren hun groep als geheel, ze vragen de ouders om hun oordeel en met deze gegevens gaan ze aan de slag: ze analyseren samen hoe de kinderen zich voelen en bedenken welke verbeteringen ze kunnen invoeren. Dit boek bestaat voor het grootste deel uit het instrument zelf: observatielijsten, vragenlijsten, scoreformulieren en hulpmiddelen bij het maken van een verslag en het bedenken van verbeteringen. Daarnaast vindt de lezer op wetenschappelijke inzichten gebaseerde informatie over het belang van welbevinden, de wijze waarop welbevinden totstandkomt en de manieren waarop de omgeving aan het welbevinden van kinderen kan bijdragen. Is welbevinden het uiteindelijke doel waarnaar wij in de kinderopvang streven? Nee. De kinderopvang is immers niet tevreden als alle kinderen zich prettig voelen doordat we ze met chips op de bank voor de televisie zetten!
We streven meer na dan welbevinden alleen: ruimte geven voor en stimulering van ontwikkeling en ontplooiing op alle terreinen is de belangrijkste doelstelling van het werk in de kinderopvang. Welbevinden is wel de basale voorwaarde voor een optimale ontwikkeling. Zonder welbevinden geen ontwikkeling! Dit geldt voor kinderen, maar natuurlijk evenzeer voor volwassenen. Alleen spreken we bij volwassenen niet meer van ontwikkeling maar van optimaal functioneren. Het instrument Werken aan welbevinden wordt gebruikt door de leidsters, maar dit boek is geschreven voor het management van de kinderopvang. Leidinggevenden vinden in deze publicatie het noodzakelijke materiaal om hun leidsters te motiveren en bij te staan in het gebruik van het instrument en het verwerken van de resultaten. Dit geldt voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang. In de publicatie is een apart hoofdstuk ingeruimd voor het management van gastouderbureaus. Zij zullen extra werk moeten verrichten om het instrument bruikbaar te maken voor hun gastouders. Het instrument is voor hen wel bruikbaar, maar niet zonder nadere bewerking toe te passen, omdat veel van de beschreven situaties voor de kinderen uitgaan van een groepssituatie. Een op maat gemaakte versie is op dit moment helaas niet beschikbaar
