Families in beeld
Omschrijving
Kinderen zijn de samenleving van morgen
In de kinderopvang en het onderwijs staat het verzorgen, opvoeden en onderwijzen van kinderen centraal. Leidsters en leerkrachten begeleiden kinderen in hun ontwikkeling naar volwassenheid en bereiden hen voor op het participeren in de samenleving. De kinderen van vandaag zijn immers de samenleving van morgen. Die samenleving herbergt een verscheidenheid aan mensen met verschillende leefstijlen, levensovertuigingen, visies, waarden en normen. Als we naar het nieuws kijken, dan lijkt het alsof die verschillen vooral spanningen en botsingen veroorzaken. Vreedzaam samenleven in een wereld vol diversiteit is zowaar niet eenvoudig.
De stap van deze wereldse realiteit naar de kleine wereld van het jonge kind lijkt enorm. Het is maar moeilijk voor te stellen dat de baby’s, peuters of kleuters om ons heen ooit een aandeel zouden kunnen hebben in die botsingen in het groot. Leidsters en leerkrachten zijn dag in dag uit bezig met de ontwikkeling van jonge kinderen. Dat zij via dit werk een bijdrage zouden kunnen leveren aan een vreedzamere samenleving, is echter voor lang niet iedereen vanzelfsprekend.
Toch kunnen beroepskrachten veel doen. Jonge kinderen leren spelenderwijs de hele dag door. Ze leren niet alleen lopen en praten, maar ook allerlei sociale vaardigheden, regels en waarden. In onze Nederlandse samenleving hebben we daarbij democratische waarden voor ogen zoals gelijkwaardigheid, tolerantie, solidariteit en respect. In het werken met jonge kinderen vertaalt zich dit bijvoorbeeld in leren zorg voor elkaar te hebben en speelgoed leren delen. Werken met jonge kinderen is dus eigenlijk werken aan democratie in het klein.
Uiteindelijk willen we graag dat kinderen opgroeien tot autonome en zelfverzekerde volwassenen die zich tegelijkertijd betrokken voelen bij en respect hebben voor andere mensen. Beroepskrachten kunnen kinderen hierbij helpen door allereerst een veilige omgeving te creëren en de opbouw van een positief zelfbeeld te ondersteunen. Een positief zelfbeeld is namelijk de basis die nodig is om verschillen tussen mensen te kunnen waarderen. Tevens kunnen beroepskrachten een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van inlevingsvermogen bij kinderen en het leren zien en respecteren van diversiteit. Leidsters en leerkrachten kunnen dit doen door bewust aandacht te besteden aan en respect op te brengen voor de identiteit van ieder kind, zijn familie en zijn sociale en culturele achtergrond. Tevens kunnen zij voor een omgeving zorgen waarin kinderen positieve ervaringen met mensen met verschillende achtergronden kunnen opdoen. Daarnaast is het van belang dat leidsters en leerkrachten ouders serieus nemen en hen zien en benaderen vanuit gelijkwaardigheid en respect.
Als beroepskrachten dit alles doen, werken zij aan een open en respectvol klimaat op het kindercentrum of in de school. In zo’n klimaat kunnen kinderen zich ontwikkelen tot zogeheten democratische burgers in die samenleving van morgen, waarin waarden als gelijkwaardigheid, tolerantie, solidariteit en respect daadwerkelijk vorm krijgen.
